Apollolaan 171

De Apollolaan is een prominente groene laan in het zuidelijke district van Amsterdam, binnen een unieke buurt die wordt gekenmerkt door de architectuur van Berlage uit het begin van de twintigste eeuw, en het iconische Hilton Hotel van de Nederlandse modernist H.A. Maaskant. In de late jaren 1980 organiseerde de JP Morgan bank een ontwerpwedstrijd voor haar nieuwe kantoor op een hoekperceel aan de Apollolaan. Het monolithische ontwerp van Wim Quist met een grotendeels ondoorzichtige gevel - passend bij de beveiligingsbehoeften van de bank - werd verkozen boven andere inzendingen van de wedstrijd, waaronder die van OMA. Naarmate het gebouw veranderde van de ruimte voor een enkele financiële instelling in verhuurbare kantoren, voldeed het oorspronkelijke ontwerp niet langer aan de nieuwe functionele behoeften, of aan de verwachting van de huurders om te werken in een meer open werkomgeving die verbonden is met de buurt.

In opdracht van Kroonenberg Groep vervangt Apollolaan 171 het oorspronkelijke bankgebouw door een open en tastbaar ontwerp: een transparante glazen gevel langs de Apollolaan markeert het uitnodigende karakter van het hedendaagse kantoor en een bakstenen gevel aan de zijde van de Titiaanstraat integreert het met de historische architectuur van de buurt.

De vorm van het vijf verdiepingen tellende gebouw is een letterlijke vertaling van de originele envelop van de JP Morgan bank. Tegenstelling in materialiteit geeft de architectuur een dubbel karakter. In elkaar grijpende glazen volumes die lijken op een Japanse legpuzzel - gedimensioneerd om overeen te komen met de schaal van de nabijgelegen gebouwen - vormen één zijde van Apollolaan 171. Het glas laat overvloedig licht binnen en brengt het groen van de Apollolaan naar het interieur van het kantoor. Op de hoek worden de volumes kleiner en de begane grond is teruggezet, waardoor een aangename entreeplaats ontstaat. Aan de zijde van de Titiaanstraat is het gebouw trapsgewijs en bekleed met op maat ontworpen bakstenen. In elkaar verweven roepen deze bakstenen door schaal, kleur en tastbaarheid herinneringen op aan de historische huizen in het gebied. De vorm van het gebouw heeft geleid tot meerdere terrassen: een daktuin die dient als recreatieruimte voor de kantoorgebruikers, en platforms voor zonnepanelen en regenwateropvang. Groen marmer wordt gebruikt als het belangrijkste afwerkingsmateriaal voor de lobby en de belangrijkste circulatiekern, in harmonie met de weelderige vegetatie langs de Apollolaan.

Apollolaan 171 staat op de bewaarde kelder garage van de JP Morgan bank en hergebruikt de oorspronkelijke fundering van het gebouw. "The more of you the more I love you" van Tracey Emin - het felroze neonbord dat ooit op de ondoorzichtige buitenmuur van de JP Morgan bank was geïnstalleerd - wordt prominent weergegeven langs de oprit van de parkeerplaats en blijft zichtbaar voor voorbijgangers via de nieuwe glazen gevel van Apollolaan.

OMA

OMA is een leidende internationale bureau voor architectuur, stedenbouw en cultureel onderzoek. Gebouwen en masterplannen over de hele wereld benadrukken intelligente vormen en nieuwe mogelijkheden voor inhoud en dagelijks gebruik. Het bureau wordt geleid door zeven partners: Rem Koolhaas, Reinier de Graaf, Ellen van Loon, Shohei Shigematsu, Iyad Alsaka, David Gianotten en managing partner Victor van der Chijs. OMA heeft ongeveer 220 mensen van meer dan 35 verschillende nationaliteiten in dienst. Het bureau kreeg bekendheid na een serie van grensverleggende ontwerpen voor grote prijsvragen: Uitbreiding Tweede Kamer (1978), Koepelgevangenis Panopticum (1980), Pard de la Villet, Parijs (1982), ZKM, Karlsruhe (1989), Tres Grande Bibliotheque and Two Libraries for Jussieu University, Parijs (1993). Gedurende deze vormingsjaren heeft OMA ook ambitieuze projecten gerealiseerd, variërend van privé woningen tot grootschalige stedenbouwkundige plannen.